Mijn antisociale houding werd beïnvloed door sociaaleconomische factoren en was een bewuste keuze, veroorzaakt door een opeenstapeling van negatieve ervaringen. De discussie over de rol van familiefactoren in mijn gedrag kan worden gezien als individuele verschillen tussen familieleden onderling. Hoewel bepaalde gebreken bij personen of in hun band met mijn omgeving wellicht een bijrol spelen, is er geen verband gevonden tussen mijn gedragsproblemen in mijn kindertijd en mijn huidige gedrag.

Het is opvallend dat als alles in de maatschappij verandert, dit van invloed is op onze identiteit en ons gedrag. Dit heeft te maken met stress en financiële lasten, die gepaard gaan met bijvoorbeeld het ouderschap. Ik voelde een grote zorgplicht in een samenleving waar egoïsme nog steeds hoogtij viert. Eerlijkheidshalve lijkt het niet onlogisch om te veronderstellen dat verschillende, elkaar al dan niet tegensprekende, theorieën op zichzelf juist kunnen zijn, maar dat verschillende mechanismen hun invloed uitoefenen tijdens de sociale interactie onder verschillende omstandigheden.

De confrontatie met tal van sociale problemen waarvoor ik de nodige sociale vaardigheden ontbeerde om deze aan te pakken, zorgde ervoor dat ik mijn band met de samenleving verloor. Een baan zou kunnen zorgen voor binding en zou de kans op recidive aanzienlijk kunnen verminderen. Helaas worden mensen met een crimineel verleden geweerd van bepaalde functies, wat ik als onredelijk ervaar en als een extra straf bovenop de straf van 13 jaar die ik al heb uitgezeten. Meer dan 20 jaar later ben ik nog steeds niet verlost van de gevolgen van mijn daden. Dit is segregatie en het vergroot de kans om opnieuw in aanraking te komen met politie en justitie, niet alleen als dader maar ook als slachtoffer. Het geeft me geen kans op een normaal bestaan en ik ben uitgesloten van het economische leven. Hierdoor heb ik geen perspectief op sociale mobiliteit en maatschappelijke participatie.

Dit dwingt me om naar instellingen te gaan die me begeleiden bij het vinden van een zinvolle dagbesteding. Veel mogelijkheden worden me ontnomen, maar ik moet toch op de een of andere manier geld verdienen om mijn kinderen fatsoenlijk op te voeden. Het terugvallen in crimineel gedrag is slechts een logisch gevolg van een veroorzakende overheid die probeert veiligheid te creëren door mij middels mijn strafblad uit te sluiten van functies en andere mogelijkheden. Deze overheid beweert dat de samenleving onveiliger wordt, maar dat is alleen maar omdat ex-gedetineerden een screeningprofiel hebben waardoor ze niet aan een baan kunnen komen, wat de kans op recidive vergroot. Hetzelfde screeningprofiel sluit mij uit van visum- en emigratiemogelijkheden, waardoor de kans op een baan of andere toekomstmogelijkheden elders nihil is.

Als persoon die dit overkomt, heb ik mijn vertrouwen in de rechtsstaat volledig verloren en voel ik me gediscrimineerd op basis van vergrijpen uit een ver verleden. Ik kan nog steeds niet volledig deel uitmaken van de samenleving, omdat deze ex-gedetineerden brandmerkt en het hierdoor moeilijk maakt om bijvoorbeeld banen en andere sociale zekerheden te krijgen. Dit heeft grote gevolgen voor mijn leven en dat van mijn kinderen, omdat ik gedwongen ben om te blijven vechten voor een plek in de samenleving en voor een kans om een normaal bestaan op te bouwen.